BUDYNEK POCZTY DYLIŻANSOWEJ

Najbardziej charakterystycznym pniewskim zabytkiem jest budynek dawnej poczty dyliżansowej. Przypomina o położeniu miejscowości na ważnych szlakach komunikacyjnych oraz o ogromnym znaczeniu tego faktu dla jej rozwoju gospodarczego. Budowla pochodzi z czasów kiedy trakty komunikacyjne były ściśle powiązane z kursowaniem stałej poczty, która z czasem została przekształcona w komunikację pasażersko- pocztową. Miało to miejsce w pierwszej połowie XIX w. Kiedy Prusacy włączyli Pniewy do zaboru pruskiego, zorganizowali łączność pocztową między wieloma miastami, a w Pniewach znajdował się jeden z przystanków. Wtedy to przez miasto rocznie przejeżdżało tysiące ludzi. W pierwszej połowie XIX w. w związku z tak dużym ruchem, powstał budynek poczty, w którym znajdował się hotel z gospodą dla podróżujących. Można tam było zjeść posiłek i odpocząć. Na tle innych poczthalterii, ta znajdująca się w Pniewach słynęła z efektywnego wystroju wnętrz i doskonałej kawy. W okresie świetności poczthalterii w Pniewach gościli tu znakomici podróżni: Ignacy Kraszewski, Julian Ursyn Niemcewicz, Adam Mickiewicz, Klementyna z Tańskich Hoffmanowa, a także Teofil Lenartowicz, Zygmunt Krasiński, Juliusz Słowacki. Wszystkie te postacie przysparzały swymi osobami splendoru Pniewom jako miastu tranzytowemu, położonemu na szlaku ich podróży.

PAŁAC

Najstarszym pniewskim zabytkiem świeckim jest pałac z połowy XVIII w., który pomimo utraty pierwotnego wyglądu, znajduje się w dobrym stanie i jest użytkowany jako siedziba Liceum Ogólnokształcącego. Budowla późnobarokowa, zbudowana w latach 1739- 1756, dla ówczesnego właściciela miasta Władysława Szołdrskiego. Obiekt trzypiętrowy z 3 ryzalitami w fasadzie frontowej, które są zwieńczone szczytami barokowymi. Na szczytach są umieszczone herby. Środkowy szczyt przedstawia herb Łodzia i datę budowy, a nad nimi mieści się ozdoba w postaci bocianiego gniazda.

GRODZISKO STOŻKOWE W PNIEWSKIM PARKU MIEJSKIM

Na terenie Pniew znajduje się miejsce dużo starsze od wspomnianego pałacu. Jest to znajdujące się w parku miejskim nad jeziorem grodzisko stożkowe z XI w. zwane „szwedzkimi górami” oraz zachowane fragmenty fosy. Miejsce to ma charakter zabytkowy, ponieważ jest związane z początkami istnienia miasta.

POWOZOWNIA WIELKOPOLSKA

Powozownia Wielkopolska jest miejscem zabytkowym i znanym w kraju i zagranicą. Budowane i rekonstruowane tutaj powozy konne są wykorzystywane przez polskich reprezentantów w mistrzostwach świata w powożeniu, także jako rekwizyty w filmach zwłaszcza historycznych. Tutaj zbudowano słynny pojazd pocztowy, którym w 1984 r. Jan Mulak i Zbigniew Majewski odbyli podróż po Europie. Pokonali wtedy trasę długości ponad 5300 km. W warsztacie Bogajewicza przeprowadzono renowację i rekonstrukcję powozów, które trafiły do muzeów, m.in. w Łańcucie.

KOŚCIÓŁ P.W. ŚW. WAWRZYŃCA W PNIEWACH

Świątynia zbudowana w stylu późnogotyckim jest najstarszą, pniewską budowlą sakralną. Trzynawowa o charakterze pseudobazylikowym. We wnętrzu kościoła przeważają barok i rokoko. Z 1664 r. pochodzi kielich wykonany w stylu renesansowym. W ołtarzu głównym mieści się obraz według Petera Paula Rubensa „Męczeństwo św. Wawrzyńca”. Namalowany został w XVIII w. Fundacja XIIwieczna, istniał już w 1405 r., uległ zniszczeniom podczas wielkich pożarów miasta w 1635 i 1722 r. Po tym ostatnim wzniesiono na miejscu dawnej budowli drewnianej nową, już murowaną. Jest to Kościół parafialny, po gruntownym remoncie przeprowadzonym w ostatnich latach.

DZWONNICA PRZY KOŚCIELE ŚW. WAWRZYŃCA

Ceglana brama- dzwonnica wybudowana w ostatnim kwartale XVIII w. Jest ona integralnie związana z murem otaczającym kościół wraz z jego dziedzińcem. Dawniej dzwonnica wyposażona była w trzy dzwony z lat 1541, 1558 i 1602. Niestety historyczne dzwony zrabowali hitlerowcy.

KOŚCIÓŁ P.W. ŚW. JANA CHRZCICIELA W PNIEWACH

Kościół poniemiecki, wzniesiony w 1884 r. Po II Wojnie Światowej budynek Kościoła niszczał nieużywany w celach kultowych. Znajdował się tam magazyn zboża Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska”. Z czasem w rozwijającym się mieście, gdzie dominowała już ludność katolicka zaistniała potrzeba utworzenia drugiej parafii. Postanowiono wtedy zaadaptować budynek tego Kościoła. Ma ono surowy charakter, bez dzieł sztuki i zdobnictwa sakralnego. Skromność ta znajduje jednak uznanie u parafian, którzy chętnie odwiedzają świątynię, w której brak rokokowego i barokowego przepychu wcale nie przeszkadza w modlitwie, a nawet sprzyja skupieniu i wyciszeniu wiernych.

KOŚCIÓŁ P.W. ŚW. DUCHA W PNIEWACH

Kościół filialny, pochodzi z 1785 r. W 1926 r. został odnowiony i rozbudowany. Jest to dawny kościół szpitalny, bezpośrednio przy kościółku znajdują się budynki Zakonu Mniszek Klarysek Wieczystej Adoracji. Kościół jest niewielkich rozmiarów, późnobarokowy, posiada rokokowe wyposażenie wnętrza. Ołtarz główny z obrazem przedstawiającym Zesłanie Ducha Świętego ( połowa XVII w.) i drugim ponad nim z wyobrażeniem Chrystusa z Emaus (ok. 1785 r. ).

BUDYNKI KLASZTORNE ZGROMADZENIA SIÓSTR URSZULANEK SERCA JEZUSA KONAJACEGO

Znajduje się tam m.in. Sanktuarium św. Urszuli Ledóchowskiej oraz izba pamięci i pomnik Świętej. Do Sanktuarium w Pniewach przybywa wiele pielgrzymów, zarówno z Polski, jak i z innych krajów, poszukujących ciszy, modlitwy i wstawiennictwa Świętej Matki Urszuli.

MOGIŁA POWSTAŃCÓW WIELKOPOLSKICH NA PNIEWSKIM CMENTARZU

Wspólna mogiła 15 powstańców, poległych w 1919 r. w walkach pod Kamionną i Zbąszyniem. O pomnik dbają uczniowie pniewskich szkół oraz harcerze.

POZOSTAŁE ZABYTKI

Pozostałe zabytki tj. młyn, siedziba Bractwa Kurkowego, budynek dawnego szpitala, strażnica Ochotniczej Straży Pożarnej, pomniki są cenne przede wszystkim dla samych mieszkańców miasta, gdyż są bezpośrednio związane z historią i życiem ich przodków. Dołączyć do nich można także zamieszczone na niektórych budynkach tabliczki z informacją o mających tam miejsce wydarzeniach historycznych. Jedna z nich zawiera wiadomość o prawach miejskich Pniew, inna upamiętnia miejsce obrad w 1918 r. Rady Ludowej Pniew oraz dowództwa oddziałów pniewskich powstańców wielkopolskich.